Meer aandacht voor 'de gezonde patiënt'
In 2022 verschenen twee artikelen rond prehabilitatie en de gezonde patiënt in Albert Contact. Prehabilitatie kreeg toen vorm na een veelbelovende pilot en ‘de gezonde patiënt’ was nieuw als één van de drie pijlers in de strategie van het ASz. Hoe staat het nu met beide thema’s? We vroegen het aan Frank de Kort en Cathelijne Blom.
Cathelijne (26) werkt sinds 2017 als verpleegkundige in het ASz en sinds vorig jaar bij de Flexpool. Ze is lid van het VSB en neemt deel aan het strategisch project over Leefstijl, zelf is ze erg sportief met crossfit.
Frank de Kort (62) werkt sinds 1990 bij het ASz en is meewerkend afdelingshoofd van de fysiotherapie, logopedie en ergotherapie. Hij houdt zich de laatste jaren intensief bezig met prehabilitatie.
Prehabilitatie: van één naar negen terreinen Prehabilitatie, het programma om patiënten fit een operatie in te laten gaan, begon al in 2017 met oncologische patiënten. Frank: “In 2019 deden wij samen met het Máxima MC een pilot met 20 longoncologische patiënten. Die waren zo enthousiast dat niemand in de controlegroep wilde. Na de coronaperiode hebben we het programma doorgezet, is prehabilitatie standaardzorg geworden en is het uitgebreid naar andere patiëntgroepen, zoals darm-, blaas-, en nierkankerpatiënten.”
Structureel onderdeel in de Nederlandse zorg Hans Labrijn noemde in zijn artikel in 2022 al dat er meer structuur in het prehabilitatieprogramma kwam. Hoe is dat nu? Frank: “Een projectleider leidt het nu in goede banen en als ziekenhuis vinden we het zo belangrijk dat er een vergoeding is gekomen voor training in de eerste lijn. Met ‘Fit4surgery’ is er een landelijke taskforce die onderzoekt, ondersteunt en jaarlijks het Nationaal Prehabilitatie Congres organiseert. Wat er nog aan schort is de betaaltitel. Prehabilitatie wordt vooralsnog niet standaard vergoed door de zorgverzekeraar. Een internationaal onderzoek onder darmpatiënten moest wegens corona helaas worden stopgezet, waarna er te weinig bewijs was voor een advies om het te bekostigen. Dus is er meer onderzoek nodig. Ik ben ervan overtuigd dat prehabilitatie helpt. Ik heb nooit eerder patiënten meegemaakt die zoveel informatie krijgen en zoveel moeten doen, maar allemaal blij zijn dat ze actief zijn. Patiënten willen na hun diagnose ook graag zelf iets doen. Fysiek bezig zijn werkt ook mentaal.”
"Ik adviseer om te beginnen met kleine stapjes. Kijk wat lukt en waar je plezier uit haalt. Dat begint al in het ziekenhuis, bijvoorbeeld door in plaats van in bed te eten, je aan te kleden en op de stoel te eten. Dat zijn al kleine dingen die voor verandering zorgen."
Meer aandacht voor ‘de gezonde patiënt’ Laura Kallenberg stond in 2022 in Albert Contact als domeinleider van ‘de gezonde patiënt’, één van de drie speerpunten in de strategie voor het ziekenhuis. Cathelijne merkt dat daar meer aandacht voor is ontstaan: “De patiënt heeft nu veel meer handvatten, van stoppen met roken tot afvallen. Het is ook meer bespreekbaar geworden, al is het soms nog steeds wel lastig om iemand aan te spreken op voeding en beweging. Binnenkort worden we daarin getraind. Als verpleegkundigen stimuleren we patiënten om ook na ontslag een gezonde leefstijl aan te houden. Daar helpt ook het Leefstijlloket bij.”
Sportief en sociaal Cathelijne weet als fanatiek sporter hoe ze aan haar beweging komt. Hoe stimuleert ze patiënten om te bewegen? “Ik adviseer om te beginnen met kleine stapjes. Kijk wat lukt en waar je plezier uit haalt. Dat begint al in het ziekenhuis, bijvoorbeeld door in plaats van in bed te eten, je aan te kleden en op de stoel te eten. Dat zijn al kleine dingen die voor verandering zorgen. Sociale interactie is ook belangrijk, dat zorgt voor verbinding.” Frank heeft daar een mooi voorbeeld bij: “Een groepje alvleesklierkankerpatiënten wandelt en eet samen, zo blijven ze uit een isolement. Mensen zijn vaak eenzaam in hun ziekte. Het draait dus niet alleen om sport, maar ook om het sociale aspect.”
De volgende keer in Albert Contact? Waar zou dit interview in de toekomst over gaan? Cathelijne: “Ik denk dat het structureel bespreekbaar maken van de leefstijl een centrale plek heeft binnen de behandeling van patiënten. Ik denk ook dat wij als medewerkers in het ziekenhuis nog meer onze voorbeeldfunctie innemen in het toepassen van gezond gedrag.” Frank hoopt dat preventie nog meer is ingebed in de maatschappij: “Iedereen beseft dat preventie belangrijk is. Ik hoop dat de politiek dat ook inziet en omzet in daden, en dat ouders hun kinderen opvoeden met voldoende beweging. Ook mogen we als zorgprofessionals soms zelf de patiënt meer aan zet laten. Hoe minder je zorgt, hoe beter dat is voor de zelfstandigheid en autonomie van de patiënt. Dit vermindert de kans op hospital-acquired disability en bevordert een sneller herstel."
Deel deze pagina
