“Het belang van digitale gegevensuitwisseling neemt alleen maar toe.”

Met de stijgende zorgvraag en de verplaatsing van zorg in de keten, is goede digitale uitwisseling van patiëntgegevens een must. Uit een workshop en themasessie ontstond dit jaar een schets van de toekomst hierin, voor het ASz en onze regio. Afdelingshoofd Informatiemanagement Leo Vaandrager en Informatiemanager Yvette Bos lichten de uitkomsten toe.

Leo en Yvette hebben met hun afdeling de laatste jaren al veel vooruitgang geboekt, met onder meer een beeldenuitwisseling die landelijk is opgepakt en e-Spoed-oplossingen voor de SEH. Op de agenda staat nu onder meer de digitale gegevensuitwisseling. Leo: “We groeien veel meer naar regiozorg. Samen kunnen we de toenemende vraag beter organiseren. Daar hoort informatie van de patiënt bij.” Yvette: “Steeds meer behandelingen vinden thuis of in de VVT plaats en minder in het ziekenhuis. Dan is het essentieel om de juiste gegevens makkelijk aan elkaar beschikbaar te stellen.”

Strategie in één dag Begin dit jaar gaf een themasessie met externe expertise een goede eerste aanzet voor het groeipad naar optimale regionale gegevensuitwisseling. Leo: “Iedereen worstelt ermee, uitwisseling loopt vaak vast op technische beperkingen. Waar moeten we op inzetten en wat laten we passeren? Met relevante stakeholders hebben we belangrijke onderwerpen besproken, zoals de in- en doorstroom van patiënten en hoe we de zorg organiseren binnen onze regio.” Yvette: “We zijn allemaal gebaat bij goede regionale afspraken. Dat zit nu in een stroomversnelling door de IZA en de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz). Met het ASz hebben we het onderwerp alvast verkend.”

Van uitwisseling naar beschikbaarheid Voor zorginstellingen is het van belang om de juiste patiëntgegevens in te kunnen zien, maar ook voor de patiënt zelf. Yvette: “Bij uitwisseling hebben we altijd te maken met versturende en ontvangende partijen. We hebben geconcludeerd dat we meer toe willen groeien naar databeschikbaarheid. Geen losse pakketjes data meer van systeem naar systeem, maar één databron die losstaat van de applicaties die je gebruikt.”

Makkelijker inzage via je eigen systeem Huisartsen kunnen zo bijvoorbeeld via hun eigen HIS de juiste data ophalen uit een gestandaardiseerde (cloud)database voor de regio. Yvette: “Bij toestemming van de patiënt kun je als huisarts makkelijker doorverwijzen. We willen daarvoor ook toe naar eenmalig toestemming en van opt-in naar opt-out: wie mag mijn gegevens niet zien? Een groot deel van de patiënten heeft namelijk geen bezwaar en zien de voordelen ervan in.”

Wanneer zijn we daar? Leo heeft goede hoop op CumuluZ; een modern, open platform voor de Nederlandse zorg. Met als belangrijkste doel het creëren van een levensloopdossier waarmee zorgverleners en patiënten toegang hebben tot alle gezondheidsdata die beschikbaar zijn voor het samen beslissen over de beste zorg. CumuluZ maakt deze gegevens beschikbaar via een landelijk netwerk van dataknooppunten, waardoor het eenvoudiger wordt om data beschikbaar te stellen voor wetenschappelijk onderzoek. Leo: “Cumuluz moet zich nog uitkristalliseren. Slaagt dit initiatief niet, dan zullen we verder moeten kijken.” Wat moet er onder meer nog gebeuren? Yvette: “Landelijke, veilige infrastructuren en goede afspraken met softwareleveranciers. Regionaal is het van belang dat we goede afspraken maken over toestemmingen, de manier van uitwisselen en of we met landelijke of regionale databases gaan werken.”

Regie in de regio Op dit moment is er geen regionaal afgestemde visie en beleid voor informatie-uitwisseling in de zorg, waardoor verschillende keuzes worden gemaakt voor ICT-oplossingen en gegevensuitwisseling wordt bemoeilijkt. Uit de themasessie kwam duidelijk de behoefte aan regionale regie op digitale gegevensuitwisseling naar voren. Leo: “Met elkaar moeten we draagvlak vinden voor die regionale aanpak en centrale regie, een mogelijke partij daarvoor is Stichting Drechtzorg. Is zo'n regiepartij eenmaal bepaald, dan moet deze vervolgens ook in staat worden gesteld om die regie uit te voeren, bijvoorbeeld met een deel abonnementsgeld voor de nodige expertise en middelen.”

Toe naar één systeem Een terugkerend thema is de in- en uitstroom van patiënten. Uit de themasessie kwam naar voren dat samenwerken in de regio en eOverdracht de strategische richting is. Yvette: “Nu hebben we allemaal onze eigen winkeltjes met eigen systemen. Vitaly, cBoards, VIPlive … waar gaan we voor, wat kiezen we? Daarover moeten we met iedereen in overeenstemming komen.” Alle systemen en deelnemers koppelen is niet haalbaar vanwege de grote inspanning en hoge aanschaf- en beheerkosten. Leo: Een deel gebruikt Zorgdomein en een ander deel gebruikt Enovation POINT. Met Verwijspunt078 willen we een gezamenlijke regionale keuze maken voor één van de systemen. Dat is complex en vraagt tijd, maar in de regio Rotterdam is het gelukt om samen die keuze te maken; dat moet ons hier ook lukken.”