“Iedereen heeft baat bij betere zorgcoördinatie.”
De uitdagingen waar de zorg nu en de komende jaren voor staat, zijn voelbaar in de spoedeisende zorg. Dus richten alle betrokkenen hun pijlen op veranderingen om aan de acute zorgvraag te kunnen blijven voldoen. Onderdeel daarvan is een betere samenwerking tussen SEH en HAP.
Acute zorg nu en straks In juni schetste het Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ) een zwaar toekomstbeeld voor de acute zorg in Zuidwest-Nederland. SEH-afdelingshoofd Annemarie de Baat: “Dat zien we in de praktijk al gebeuren, we zitten daar nu al in. We beseffen dat er iets moet veranderen. Een grote uitdaging, maar hard nodig om de acute zorg op te kunnen vangen." Manager HAP DrechtDokters Iris Keuvelaar vult aan: “We hebben te maken met driedubbele vergrijzing: meer ouderen, minder werkende mensen en minder professionals die de zorg in gaan.”
Aan de slag op drie fronten De regio sleutelt daarom aan goede instroom en doorstroom op korte, middellange en lange termijn. Acute zorg is een speerpunt in de strategie van het ASz met onder meer een betere samenwerking tussen SEH en HAP, maar ook in de Alliantie-afspraken met DrechtDokters en VGZ en in de richtlijnen van het IZA. De SEH en HAP zijn samen al begonnen met praktische verbeterpunten. Annemarie: “Op bestuurlijk niveau ontstaan nu plannen. Wat wij op de werkvloer uitwerken, moet naar dat grotere plaatje gaan. We starten nu al, met de bestuurlijke visie in ons achterhoofd.”
Kick-off voor betere samenwerking SEH-HAP Als startsein voor het onderzoeken van verbeteringen in de samenwerking, vond op 27 juni een kick-off plaats met: het ROAZ Midden-West-Noord, de Spoedeisende Hulp van het ASz, Huisartsenpost DrechtDokters, Rivas en VGZ. Annemarie: “Daarin hebben we onder meer vier werkgroepen gevormd op thema's die prioriteit krijgen: kinderen, kwetsbare ouderen, traumatologie en algemeen. Meer ouderen gaan in de toekomst gebruikmaken van de SEH, kinderen zijn een kwetsbare groep en in traumatologie richten we ons op de groep die valt tussen de kleine en grote ongelukken: waar zijn zij het beste af? Soms is dat bij de huisarts, soms op de SEH, soms op de spoedpoli van de chirurg. Met het röntgenuurtje spelen we daar al op in. En in de groep ‘algemeen’ kijken we waar we elkaar raken en hoe we dat beter praktisch kunnen inrichten.”
Kritischer aan de voorkant Voor elk van de vier groepen willen de deelnemers met twee concrete verbetervoorstellen komen. Het zal verandering vragen van zowel de SEH en HAP, als de patiënt. Annemarie: “Niet alles kan meer, dus we moeten ons proces nog slimmer inrichten. Dat betekent misschien ook dat patiënten de hulp die ze verwachten niet meteen kunnen krijgen, maar zo snel mogelijk. Dat vereist goede uitleg en verwachtingsmanagement.” Iris: “We zullen met met elkaar nog kritischer moeten kijken of hulp kan wachten of niet. Moet die foto nu, of kan het morgenochtend? We zullen van de allerbeste zorg naar de beste zorg moeten, want spoed moet beschikbaar blijven voor ernstige gevallen.”
“Met wederzijds begrip kunnen we samen nog kritischer kijken naar wat een patiënt nu echt nodig heeft en wat niet tijdens ANW-uren hoeft."
Praktische voorbeelden De werkgroepen zijn bezig met het uitwerken van meerdere initiatieven om onder meer acute zorg te voorkomen of uit te stellen. Denk aan een grotere rol voor het Meekijkconsult, betere afstemming met collega’s voor meer onderling begrip en grotere aandacht voor PCP. Iris stipt een praktisch verbeterpunt aan dat nu al loopt: “De 15 dokters van het HAP-kernteam maken aan het begin van hun dienst kort kennis met de SEH-arts en de Verpleegkundig Coördinator. Door die verbinding weten ze elkaar beter te vinden, voorkomen we kleine haperingen in het proces én vergroot je het teamgevoel. Dat bevalt erg goed.”
PZP (voorheen ACP) ACP (advance care planning) is een lopende bestuurlijke opdracht, omgedoopt tot PZP: Proactieve Zorgplanning. Daarbij krijgt het koppelen van systemen prioriteit om de uitkomsten van PZP met de juiste partners te kunnen delen. Annemarie: “Als duidelijk is of patiënten wel of niet opgenomen of behandeld willen worden, voorkomt dat veel onnodige zorg en vertraging op de SEH. Het is dan ook een wettelijke eis om die informatie bij akkoord van de patiënt te kunnen delen. Zo’n gesprek met de patiënt moet op een rustig moment plaatsvinden met de huisarts of behandelend specialist. Dat geeft ook duidelijkheid aan mantelzorgers en familie.”
Grootste winst met zorgcoördinatie Het IZA geeft urgentie aan alle verbeteringen in de acute lijn, van data-uitwisseling tot het voorkomen van zorg. Annemarie ziet vooral winst in de zorgcoördinatie: “Daar hebben we allemaal baat bij, vooral de patiënt. We moeten van veel loketten naar direct het juiste loket, voor de juiste zorg op de juiste plaats. Bijvoorbeeld bij een acute vraag rond zwangerschap, direct naar Rhena in plaats van via de huisarts naar de SEH en de gynaecoloog. In de grote brij van loketten helpt een centraal nummer met goede doorverwijzing. Daarvoor moet iedereen in het zorgnetwerk aanhaken.” Iris: "Bestuurlijk loopt het plan voor zo’n meldkamer. Dat hoeft niet fysiek, maar kan met een digitaal dashboard en communicatie. Als een patiënt bij drie loketten moet zijn en een transferverpleegkundige dat op afstand kan coördineren, komen we al een eind.”
Spoedplein Onderdeel van het IZA en de regioplannen die dit jaar ontwikkeld worden, is het Spoedplein. Een centrale, fysieke plaats waar alle mogelijke acute hulp zich verzamelt. Annemarie: “Een idee waarbij er nog veel ruimte zit in de vorm. Heeft het meerwaarde? Als je elkaar goed weet te vinden, hoeft het niet allemaal op één plek te zitten. Dan kan het ook virtueel. De patiënt belt dan bijvoorbeeld naar het Spoedplein en krijgt de juiste plek toegewezen.” Iris: “De professional moet bepalen welk loket nodig is. Ik denk ook dat de opvolging vanaf 112 sneller kan. Nu is dat flink ingedekt met lange protocollen, terwijl je als ervaren triagist vaak binnen één minuut weet of het nu sirene is of morgen naar de eigen huisarts. Ik zie daarin ook digitale mogelijkheden, zoals online hulp met AI of chatten met een huisarts.”
Samenwerken is de sleutel Iris en Annemarie zijn het erover eens dat de acute zorg de vraag ook in de toekomst aan kan, met alle initiatieven die de samenwerking gaan verbeteren. Annemarie: “Dan sturen we patiënten niet meer onnodig naar elkaar door, maar kunnen we een loketje overslaan en de patiënt sneller helpen.”
Iris: “Met alle voorstellen die we uitwerken krijgen we een fantastische samenwerking. Ik hoop ook met veel digitale en out-of-the-box-oplossingen. Met wederzijds begrip kunnen we samen nog kritischer kijken naar wat een patiënt nu echt nodig heeft en wat niet tijdens ANW-uren hoeft, waarin we minder capaciteit hebben. Met goede Zorgcoördinatie Voorziening (ZCV) rond de patiënt gaan we elkaar beter vinden en is de patiënt beter af.”