Dak- en thuisloze mensen hebben recht op gezondheidszorg, net als ieder ander in Nederland. Maar velen van hen zijn onverzekerd en hebben schulden. Daarom mijden ze zorg. Met nog grotere problemen tot gevolg. Een groot netwerk van straatdokters is betrokken bij de zorg voor deze mensen. Ook in Dordrecht, waar huisartsen Ingrid Daane en Sophie van Boven, samen met een verpleegkundige, het Straatdoktersteam vormen. We vroegen hen waarom ze dit werk doen en met welke problematiek ze te maken krijgen.

“Al vanaf het begin van mijn loopbaan ben ik verbonden aan de Hoop, de instelling voor verslavingszorg in Dordrecht” vertelt Ingrid Daane. “De zorg voor dak- en thuisloze mensen past bij mij. Toen de vorige straatdokter stopte hoefde ik niet lang na te denken.”

In samenwerking met het Leger des Heils biedt Ingrid huisartsenzorg aan dak- en thuislozen. Dit doet ze vanuit haar praktijk in de binnenstad van Dordrecht. “We zien de laatste jaren een forse toename van het aantal dak- en thuislozen.” Daarom is Ingrid erg blij met de steun van Sophie van Boven die sinds 2022 als huisarts werkt in de praktijk van Daane & Maduro. Van Boven heeft eerder al de nodige ervaring opgedaan met deze doelgroep in een achterstandswijk in Rotterdam.

Problematiek De problematiek van dak- en thuislozen is zeer divers. Ook zijn er allerlei oorzaken voor het belanden in deze situatie. “Soms hebben mensen pech en komen ze bijvoorbeeld na een faillissement in de problemen” legt Ingrid uit. “Heel vaak zien we mensen met een verstandelijke beperking en verslaving. Ook het aantal arbeidsmigranten dat na ontslag dakloos raakt, neemt toe. Bij veel van deze mensen is alcoholverslaving een groot probleem.”

Van Boven vult aan: “We zien problemen die je normaal niet ziet. Bijvoorbeeld torenhoge bloedrukken of onbehandelde diabetes. Daarbij is zorgmijding een groot probleem. De verpleegkundige speelt hierin een belangrijke rol. Zij gaat de straat op om mensen te bereiken en ziet daar schrijnende situaties. Bijvoorbeeld in de stadswijk Krispijn, waar huizen leegstonden voor renovatie, vond zij in iedere schuur wel iemand die beschutting zocht.”

Samenwerking Het Straatdoktersteam probeert laagdrempelig zorg te leveren en zoekt daarin ook samenwerking met andere zorgpartijen. “Er speelt bij deze doelgroep veel GGZ-problematiek” vertelt Daane, “maar als gevolg van lange wachttijden is deze zorg eigenlijk niet toegankelijk. Dit heeft schrijnende situaties tot gevolg, met soms crises. Maar wij kunnen vaak niets doen.”

Over de zorg in het ziekenhuis zijn Daane en Van Boven tevreden: “In de meeste gevallen worden onze patiënten in het ASz met respect behandeld.” Van Boven: “Wij verwijzen onverzekerden in principe alleen voor spoedzorg. Enerzijds omdat we het ziekenhuis niet willen overvragen. Maar ook als stok achter de deur om de patiënt te stimuleren hulp te aanvaarden en zaken zoals een verzekering te regelen. Dat levert dan wel eens een dilemma op. Wij verwijzen niet voor een liesbreuk, maar als op termijn de liesbreuk bekneld raakt, wordt het alsnog spoedzorg.”