“Actief terugverwijzen is vriendelijk voor de patiënt”

Met het programma Zorg van Waarde werkt het Albert Schweitzer ziekenhuis samen met huisartsen in de regio aan de beste zorg op de juiste plek. Zo werken MDL-arts Leonieke Wolters en huisarts Marleen de Folter samen aan het actief terugverwijzen bij darmziekten colitis ulcerosa en coeliakie.

Actief terugverwijzen Colitis ulcerosa- en coeliakiepatiënten in remissie komen jaarlijks terug op de poli voor een herhaalconsult. Dat blijkt niet altijd nodig, omdat er geen klachten zijn. Leonieke Wolters is één van de negen maag-darm-leverartsen in het ASz en zette zich als medisch manager in om dit te verbeteren: “Sinds januari 2020 verwijzen we een deel van deze patiënten actief terug naar de huisarts. Zo voorkomen we onnodige herhaalconsulten en krijgt de patiënt de zorg dichterbij huis.” Marleen de Folter is gevestigd huisarts in Alblasserdam en neemt de patiënten van het ziekenhuis over: “Tot nu toe gaat het om één à twee patiënten per jaar. Voor hen is het prettig dat ze niet meer naar het ziekenhuis hoeven.” Resultaten Het plan ging uit van zo’n 170 colitis ulcerosa-patiënten en 130 coeliakiepatiënten, waarbij het doel was om één policonsult per patiënt te vervangen door een huisartsconsult. Hoe zijn de resultaten nu? Wolters: “In 2020 hebben we ongeveer 70 colitis ulcerosa-patiënten en ruim 100 coeliakiepatiënten terugverwezen. We zitten dus iets onder ons doel, maar hebben toch al een redelijk grote groep kunnen terugverwijzen.” Ruimte creëren Wat was de belangrijkste drijfveer om dit project samen op te starten? Wolters: “We willen allereerst de beste zorg op de juiste plaats bieden voor de patiënt. Daarnaast moeten we samen de zorg in Nederland binnen de kosten houden. Dat kan door relatief dure ziekenhuiszorg bij de huisarts goedkoper onder te brengen. Dat scheelt ook in het eigen risico voor de patiënt. Met deze oplossing creëren we ook ruimte voor nieuwe patiënten, want de MDL-wachtlijst is lang.” Zit er ook een voordeel in voor de medisch specialist? “Niet direct. Het maakt het juist iets zwaarder voor ons, want deze relatief eenvoudige consulten gaven even ruimte om in te lopen. Maar uiteindelijk is dit beter, je moet de zorg bieden waar die thuishoort. Nu houden we alleen de tweedelijnspatiënten over die onze zorg nodig hebben.” Afspraken Voor de twee patiëntgroepen is een duidelijk protocol met afspraken en instructies bepaald. Als een patiënt wordt terugverwezen, ontvangt de huisarts een terugverwijsbrief met instructies. De Folter: “Ik heb vanuit ons perspectief als huisartsen geborgd dat de verwijzingen goed gaan, zodat wij goed weten dat het veilig is voor de patiënt en wanneer een terugverwijzing moet komen. Wij krijgen als huisarts een duidelijke brief met de criteria en de redenen voor terugverwijzing. De patiënt wordt door ons mondeling geïnformeerd.” Wolters: “Het gaat bij coeliakie om jaarlijks bloedonderzoek en rond het vijftigste jaar een botdichtheidsmeting. Bij colitis ulcerosa is eens in de zoveel tijd ook een colonoscopie nodig.” Actief samenwerken Is actief terugverwijzen voldoende om de patiënt op tijd op controle te krijgen? De Folter: “Die verantwoordelijkheid ligt bij de patiënt. Bij diabetes-, CVRM en COPD-patiënten houdt onze praktijkondersteuner wel in de gaten of ze komen en sturen we een herhalingsbrief. Maar dat beleid kan bij elke huisarts anders zijn. Het vraagt commitment van beide kanten.” Gaan meer huisartsen meedoen met dit project? De Folter denkt van wel. “Ik verwacht dat iedereen meewerkt. Het is patiëntvriendelijk en de hoeveelheid extra werk valt mee. Bovendien steek je er wat van op.” Op deze manier met elkaar samenwerken aan netwerkzorg, begint volgens De Folter met contact. “Veel samenwerkingen ontspruiten bij nascholingen en door in de wandelgangen met elkaar te praten. Dat contact is dus heel zinvol en waardevol.”